Xôi Cốm Dẹp 2025 – Hương Lúa Non Dẻo Thơm Béo Ngậy

Cách nấu xôi cốm dẹp miền Tây

Cốm dẹp là gì?

Cốm dẹp là một món ăn rất đặc trưng và độc đáo trong ẩm thực của người Khmer Nam Bộ (và cả một số vùng của người Kinh ở miền Tây Nam Bộ). Cốm dẹp được làm từ lúa nếp vừa mới chín đỏ đuôi qua quá trình chế biến tạo ra hạt cốm có hình dáng mỏng dẹt nên gọi là cốm dẹp.

Cốm dẹp xuất hiện nhiều trong các dịp lễ hội như Ok Om Bok (lễ cúng Trăng). Đây là món ăn dân dã nhưng gắn liền với văn hóa tâm linh và đời sống cộng đồng.  So với cốm tươi ở Hà Nội, cốm dẹp có hạt mỏng hơn, thường khô hơn và mang vị béo rõ rệt nhờ dừa.

Cách làm cốm dẹp

Bước 1: Chuẩn bị nguyên liệu

• Nếp mới (nếp mới đỏ đuôi, còn chưa chín hẳn, còn sữa trong hạt, thường chọn nếp than hoặc nếp trắng)

• Dừa nạo (cùi dừa rám, không quá non cũng không quá già)

• Đường thốt nốt (hoặc đường cát nếu không có)

Bước 2: Ngâm thóc

Nếp thu hoạch về đem đi sàng sảy loại bỏ hạt lép, rửa sạch rồi đem ngâm với nước qua đêm. Thời gian ngâm tùy theo kinh nghiệm của người làm sao cho cốm không bị ngậm nước mà nhão nhoét.

Bước 3: Rang thóc

Hạt nếp đem rang trong chảo đất hoặc nồi om đặc trưng với dừa rám và đường thốt nốt trong lửa vừa, rang đến khi hạt nếp nổ lách tách, dậy mùi thơm.

Bước 4: Giã cốm

Sau khi rang xong, người ta đổ ngay ra một chiếc cối lớn, hai ba người khỏe mạnh thay phiên nhau giã cho đến khi hạt cốm dẹp lép, dính chày rồi rơi ra.

Bước  5: Sàng sảy

Nhằm loại bỏ vỏ trấu ra khỏi cốm. Sản phẩm thu được đem bỏ vào túi nilon buộc kín để bảo quản và ăn dần.

Cách nấu xôi cốm dẹp miền Tây

Nguyên liệu làm xôi cốm dẹp Trà Vinh

• Nếp thơm 400g

• Cốm dẹp 300g

• Hạt sen khô 100g

• Đậu xanh tách vỏ 150g

• Dầu ăn 2 muỗng

• Dừa nạo 100g

• Đường, muối tùy khẩu vị

Cách chế biến

Bước 1: Chuẩn bị nguyên liệu

• Ngâm nếp qua đêm khoảng 6 - 8 tiếng

• Đậu xanh ngâm 2 - 3 tiếng trước khi nấu. 

• Nếu nấu hạt sen tươi thì chỉ cần loại bỏ tâm sen. Hạt sen khô cần luộc qua với nước cho chín mềm

• Cốm dẹp đem rửa sạch với nước, để ráo rồi trộn với 1 muỗng dầu ăn cho bớt dính

Bước 2: Chế biến

Trộn đều gạo, đậu xanh, hạt sen đã chuẩn bị cùng với một ít muối rồi cho vào xửng hấp. Bạn cũng có thể dùng nồi cơm điện nấu như nấu cơm thông thường.

Khi xôi gần chín, cho cốm dẹp cùng 1 muỗng dầu ăn vào trộn đều cho xôi được tơi, đun tiếp trong vòng 10 phút nữa là được. Nếu sử dụng nồi cơm điện, bạn cần ấn nút và nấu thêm 15 phút nữa.

Bước  3: Thưởng thức

Lấy xôi cốm dẹp ra, rắc thêm chút dừa nạo sợi là xong. Bạn có thể thưởng thức kèm nước cốt dừa hoặc đậu phộng rang, mè rang tùy thích.

Ngoài ra, nếu thích màu xôi cốm dẹp được xanh hơn, trong lúc ngâm gạo bạn cũng có thể ngâm với nước cốt lá dứa nhé!

Cách nấu xôi cốm Hà Nội

So sánh cốm Hà Nội và cốm dẹp miền Tây

Tiêu chí	Cốm Hà Nội (Cốm Mễ Trì, Cốm Vòng)	Cốm dẹp miền Tây (người Khmer)
Nguyên liệu	Nếp cái hoa vàng, gặt lúc còn sữa	Nếp non, lúa mới đỏ đuôi (nếp trắng địa phương)
Mùa vụ	Hai vụ, vụ chiêm và vụ mùa nhưng ngon nhất vào mùa thu (tháng 8–10 âm lịch)	Làm nhiều vào dịp lễ Ok Om Bok (tháng 10–11 âm lịch)
Chế biến	Rang lửa nhỏ rồi giã nhẹ, cuối cùng sàng bỏ vỏ trấu	Ngâm thóc, rang thóc rồi giã mạnh tay, cuối cùng loại bỏ vỏ trấu
Hình dáng hạt	Hạt dày hơn một chút, xanh, mềm dẻo, tinh tế	Hạt to, dẹp, mỏng dính, màu nhạt hơn, mềm béo hơn
Cách ăn phổ biến	Ăn trực tiếp hoặc với chuối chín, hồng mềm hoặc chế biến các món khác như chả cốm, xôi cốm, bánh cốm,....	Ăn trực tiếp hoặc trộn với dừa, đường thốt nốt hoặc nấu thành xôi, chè
Hương vị	Ngọt thanh, dẻo, thơm dịu, tao nhã	Ngọt béo, có vị ngọt của đường và dừa, dân dã hơn
Ý nghĩa văn hóa	Biểu tượng mùa thu Hà Nội, quà biếu sang trọng	Gắn với tín ngưỡng của người Khmer (lễ cúng Trăng), tinh thần cộng đồng
Không gian ẩm thực	Thanh lịch, tinh tế của ẩm thực kinh kỳ	Gắn bó với ruộng đồng, lễ hội Nam Bộ

Cách nấu xôi cốm hạt sen đậu xanh chuẩn Hà thành

Khác với xôi cốm của người miền Tây Khmer, xôi cốm của người Hà Nội chỉ sử dụng cốm tươi hoặc cốm non sấy khô mà không sử dụng gạo nếp.

Nguyên liệu làm xôi cốm Hà Nội

• Cốm tươi, hoặc cốm khô: 300g

• Đậu xanh đã cà vỏ: 200g

• Hạt sen: 100g

• Nước cốt dừa: 200ml

• Dừa nạo sợi: 50g

• Đường cát trắng: 80–100g (tùy khẩu vị ngọt)

• Lá sen (nếu có, để gói và tăng hương thơm đặc trưng

Chế biến

Bước 1: Đậu xanh đem ngâm 2 - 3 tiếng trước khi nấu, nên chọn loại đậu xanh đã cà vỏ để có màu vàng đẹp. Sau đó đem hấp hoặc nấu chín rồi tán nhuyễn.

Bước 2: Nếu dùng cốm non sấy khô thì rưới nhẹ ít nước để hạt mềm. Nếu là cốm tươi thì chỉ cần nhặt sạch, không rửa vì sẽ làm nhão cốm. Tách cốm cho tơi đều.

Bước 3: Cho đường và nước cốt dừa đun nhỏ lửa cho đến khi tan đường, không đun sôi.

Bước 4: Trộn cốm và đậu xanh đã tán nhuyễn cho đều rồi cho từ từ nước cốt dừa để xem độ hút nước của cốm. Khi thấy cốm đã bắt đầu hơi dính là dừng lại.

Bước 5: Cho dừa nạo, hạt sen vào trộn đều, đem bọc kín trong lá sen khoảng 30 phút.

Bước 6: Hấp xôi

• Nếu sử dụng cốm non tươi có thể đem ra thưởng thức ngay, không nên đem hấp sẽ làm nhão cốm.
• Nếu sử dụng cốm non sấy khô, sau khi ủ nên hấp ở lửa nhỏ trong khoảng 5 phút để xôi được mềm.
• Khi hấp nên lót khăn khô, tránh để hơi nước nhỏ giọt vào cốm làm nhão xôi.

Xôi cốm sen dừa Phố Xưa

Nơi bán xôi cốm ngon

Tại miền Tây, bạn nên tìm mua xôi cốm dẹp ở các chợ truyền thống ở Trà Vinh, Sóc Trăng, Cần Thơ, nơi có nhiều người Khmer sinh sống.

Tại Hà Nội: Bạn có thể tìm mua xôi cốm Phố Xưa - Chúng tôi chuyên sản xuất các loại cốm, thức quà từ cốm và đặc sản Hà Nội với tiêu chí đảm bảo NGON -  SẠCH - CHUẨN VỊ HÀ NỘI. Để biết thêm thông tin chi tiết cũng như nhận được tư vấn miễn phí từ đội ngũ Phố Xưa, quý khách hàng vui lòng liên hệ:

Cốm Phố Xưa

Hotline: 0939 097 686

Website: https://phoxua.vn/

Email: comphoxua@gmail.com

Địa chỉ: Số 34 ngõ 73 Mễ Trì Thượng, Làng Cốm Mễ Trì, Q.Nam Từ Liêm, Hà Nội

Rất hân hạnh được phục vụ quý khách!

FAQ – Giải đáp nhanh

Xôi cốm dẹp có phải xôi cốm Hà Nội không?
→ Không hẳn. Cốm dẹp là nguyên liệu đặc trưng miền Tây, nhưng có thể dùng để nấu xôi kiểu Hà Nội.

Cốm dẹp ăn sống được không?
→ Có thể ăn trực tiếp. Cũng có thể trộn dừa nạo, dừa khô, đường, cũng có thể đem nấu xôi cốm dẹp giúp tăng độ thơm dẻo.

Xôi cốm dẹp để được bao lâu?
→ Ngon nhất khi ăn trong ngày, khi vừa mới nấu. Cũng có thể bảo quản tủ lạnh 1 – 2 ngày và trước khi ăn nên đem hấp lại.

Lời kết – Món xôi gói trọn hương lúa non

Xôi cốm dẹp là sự hòa quyện giữa hương lúa non, vị béo dừa và độ dẻo của nếp, mang đến trải nghiệm ẩm thực vừa thân quen vừa đặc sắc. Dù ở miền Tây hay Hà Nội, món ăn này vẫn là biểu tượng của sự no đủ và gắn kết trong các dịp sum họp.

Nếu một ngày bạn muốn đổi gió cho bữa sáng hoặc làm món đãi khách dịp lễ, hãy thử nấu xôi cốm dẹp – chắc chắn sẽ khiến mọi người hài lòng. Phố Xưa chúc bạn một ngày nhiều niềm vui!